بررسی علل و علائم ضربه مغزی
ضربه مغزی عبارت است از اختلال در کارکرد مغز که در اثر نیروی مستقیم یا غیرمستقیم به سر ایجاد میشود. ضربه مغزی بر عملکرد مغز تأثیر میگذارد. اثرات معمولاً موقت هستند. نشانهها و علائم میتوانند شامل سردرد و مشکلات در تمرکز، حافظه، تعادل و هماهنگی باشد. ضربه مغزی معمولاً ناشی از ضربه به سر است.
ضربه مغزی چیست؟
ضربه مغزی یک آسیب مغزی خفیف است که میتواند پس از ضربه به سر رخ دهد. این اختلال منجر به تغییر وضعیت ذهنی میشود. این آسیب ممکن است شامل فراموشی نیز بشود. هر کسی میتواند در حین سقوط، تصادف اتومبیل یا هر فعالیت روزانه دیگر مجروح شود و به سر او ضربهای وارد شود. اگر در ورزشهای خطرناکی مانند فوتبال یا بوکس فعال هستید، احتمال افزایش ریسک ضربه مغزی در شما بیشتر است. این ضربه معمولاً تهدید کننده زندگی نیست، اما علائم آن نیاز به بررسی و درمان پزشکی دارد.
علائم ضربه مغزی
نشانهها و علائم ضربه مغزی عموما ظریف بوده و ممکن است فوراً خود را نشان ندهند. بروز علائم ضربه مغزی ممکن است روزها، هفتهها یا حتی بیشتر طول بکشد. علائم عادی پس از آسیب مغزی و ضربه به سر شامل سردرد، از دست دادن حافظه (آمنیازیایی) و سردرگمی است. آمنیزیازی معمولاً شامل فراموش کردن رویدادی است که موجب ضربه مغزی شد.
علائم این اختلال، شامل موارد زیر است:
- سردرد یا احساس فشار در سر
- از دست دادن موقت هوشیاری
- سردرگمی
- آمنیازیازی
- سو سو زدن چشمها یا دیدن ستارهها
- زنگ در گوش
- حالت تهوع
- استفراغ
- لکنت زبان
- پاسخ دهی کند به سؤالات
- خیره شدن به یک قسمت
- خستگی
ممکن است بعد از ضربه به سر فوراً این علائم را تجربه کنید؛ اما دیگر علائم ضربه مغزی که ممکن است ساعتها یا روزها پس از آسیب دیدگی در خود ببینید، شامل موارد زیر هستند:
- کاهش حافظه
- تحریک پذیری و سایر تغییرات شخصیتی
- حساسیت به نور و سر و صدا
- اختلالات خواب
- مشکلات روانشناختی و افسردگی
- اختلالات طعم و بو
علائم ضربه مغزی در کودکان
آسیب سر در کودکان بسیار رایج است؛ اما بیان علائم در نوزادان و کودکان دشوار است زیرا آنها نمیتوانند چگونگی احساسشان را توصیف کنند. سرنخهای علائم این ضربه در کودکان شامل موارد زیر است:
- خیره شدن به یک قسمت
- تحریک پذیری و خستگی
- از دست دادن تعادل و پیادهروی ناپایدار
- گریه بیش از حد
- تغییر الگوهای خوردن یا خوابیدن
- عدم علاقه به اسباب بازیهای مورد علاقه
- استفراغ مکرر
- از دست دادن آگاهی طولانی مدت بیش از ۳۰ ثانیه
- سردردی که در طول زمان بدتر میشود
- تغییرات در رفتار او، مانند تحریک پذیری
- تغییرات در هماهنگی فیزیکی
- سردرگمی یا بی نظمی، مانند مشکل تشخیص مردم یا مکانها
- صحبت کردن دشوار یا تغییرات دیگر در گفتار
سایر علائم ضربه مغزی در کودکان عبارتاند از:
- تشنج
- اختلالات بینایی یا چشم
- سرگیجه ماندگار یا مکرر
- مشکل آشکار در عملکرد ذهنی یا هماهنگی فیزیکی
- کبودی در نواحی گردن و سر
علائم ضربه مغزی در ورزشکاران
اگر ورزشکاران علائم ضربه مغزی را در خود میبینند هرگز نباید به بازی یا فعالیت فیزیکی بازگردند. یک ورزشکار با علائم ضربه مشکوک نباید به بازی بازگردد تا زمانی که توسط یک متخصص مراقبتهای بهداشتی آموزش دیده و در ارزیابی و مدیریت ضربهها ارزیابی شده باشد.
اگر اخیراً برای شما یا اطرافیانتان ضربه و آسیب شدیدی به سر وارد شده و اکنون علائم ضربه مغزی را که در بالا به آنها اشاره کردهایم در خود یا اطرافیانتان میبینید، باید هر چه زودتر به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید، شما میتوانید از لیست موجود در سامانه نوبت دهی دکتر دکتر نسبت به انتخاب متخصص مغز و اعصاب اقدام کنید،
علل ضربه مغزی
مغز دارای قوام ژلاتین است که آن را از تکانهای روزمره و ضربههای شدید در داخل جمجمه محافظت میکند. ضربه شدید به سر و گردن یا بدن میتواند مغز را به سمت جلو و عقب بر روی دیوارههای داخلی جمجمه حرکت دهد. شتاب ناگهانی یا کاهش سرعت سر، ناشی از حوادثی مانند تصادف ماشین یا وارد شدن ضربه به سر در اثر مشت میتواند باعث آسیب مغزی شود.
این آسیبها بر عملکرد مغز تأثیر میگذارد، آنها معمولاً برای یک دوره کوتاه، منجر به علائم ضربه مغزی در فرد میشوند. این نوع آسیب مغزی ممکن است منجر به خونریزی در داخل یا اطراف مغز شما شود، در حالتی دیگر، این آسیب باعث ایجاد نشانههایی مانند خواب آلودگی طولانی مدت و سردرگمی میشود. این علائم ممکن است بلافاصله یا بعد از آن بیشتر شوند.
علائم ضربه مغزی
خونریزی در مغز میتواند مرگبار باشد. به همین دلیل است که هر کس آسیب مغزی را تجربه میکند، اگر با وخیم شدن علائم ضربه مغزی روبرو شود، در ساعتهای بعد نیاز به مراقبتهای اورژانسی و نظارت دارد.