بررسی انواع بیماری دیستونی
دیستونی بر اساس سه عامل اصلی طبقه بندی می‌شود: سن بروز علائم، نواحی بدن که آسیب دیده‌اند و علت زمینه‌ای آن. به طور کلی شانس این که دیستونی روی چندین قسمت از بدن تأثیر بگذارد با سن شروع اختلال ارتباط دارد. هرچه بیمار در زمان شروع بیماری کم سن‌تر باشد، احتمال گسترش علائم نیز بیشتر است. برعکس، در صورت داشتن سن بالاتر در زمان شروع اختلال، به احتمال زیاد بیماری به صورت متوسط ادامه می‌یابد. همراه باشید با کلینیک مغز و اعصاب اصفهان برای آشنایی با انواع بیماری دیستونی .
طبقه بندی دیستونی بر اساس علت اولیه
دیستونی اولیه (ایدیوپاتیک)
در این اختلال دیستونی تنها علامت است و علل ثانویه وجود ندارند. بیشتر دیستونی‌های اولیه متغیر هستند، در بزرگسالی رخ می‌دهند و ماهیت کانونی یا سگمنتال دارند. با این حال، دیستونی اولیه با شروع در کودکی یا نوجوانی نیز وجود دارد که با جهش‌های ژنتیکی مرتبط است. در حدود ۹۰ تا ۹۵ درصد موارد دیستونی اولیه با شروع زود هنگام، علائم از یک اندام شروع می‌شود و سپس به سایر مناطق بدن گسترش می‌یابد. این شکل از دیستونی با سن متوسط شروع ۱۲ سالگی است و به ندرت پس از ۲۹ سالگی ایجاد می‌شود.
دیستونی ثانویه یا علامت‌دار
این نوع از دیستونی در درجه اول از علل ثانویه ناشی می‌شود. این علل زمینه‌ای شامل عوامل محیطی، مانند قرار گرفتن در معرض مونوکسیدکربن، سیانور، منگنز یا متانول است. شرایط و بیماری‌های زمینه‌ای مانند تومورهای مغزی، فلج مغزی، بیماری پارکینسون، سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس، هیپوپاراتیروئیدیسم یا ناهنجاری‌های عروقی نیز می‌توانند باعث این اختلال شوند. از جمله علل دیگر دیستونی ثانویه می‌توان آسیب‌های مغزی/نخاعی، شرایط التهابی، عفونی مغز و داروهای خاص را نام برد.
دیستونی تخریبی ارثی
این نوع دیستونی به طور کلی از اختلالات تخریب اعصاب ناشی می‌شود که سایر علائم عصبی در آن وجود دارد و وراثت در آن نقش دارد. این موارد شامل بسیاری از اختلالات مانند سندرم مغلوب مرتبط با کروموزوم X، اتوزوم غالب، اتوزومی مغلوب و یا پارکینسونی است. بیماری‌های دیگری نیزدر این گروه گنجانده شده است، شامل: دیستونی-پارکینسونیسم مرتبط با X (Lubag) ، بیماری هانتینگتون، بیماری ویلسون، نورواکانتوسیتوز، سندرم Rett، بیماری پارکینسون و پارکینسونیسم نوجوانان.
طبقه بندی دیستونی بر اساس قسمتی از بدن که درگیر شده
دیستونی کانونی
دیستونی کانونی محدود به یک ناحیه از بدن است و می‌تواند بر گردن (دیستونی گردنی یا تورتیکولی اسپاسم)، چشم (بلفارواسپاسم)، فک/ دهان/ قسمت تحتانی صورت (دیستونی دهانی-فکی)، تارهای صوتی (دیستونی حنجره) یا بازوها و پاها(دیستونی اندام) تأثیر بگذارد. انواع دیستونیای کانونی دیگر که کمتر شایع است، می‌تواند باعث کشش غیرمعمول، خم شدن یا پیچ‌خوردگی تنه (دیستونی تنه‌ای) یا انقباضات مداوم و حرکات غیر‌ارادی دیواره شکم (دیستونی دیواره شکم) شود. دیستونی کانونی بیشتر در افراد ۴۰ تا ۵۰ ساله دیده می‌شود و غالباً به عنوان دیستونی بزرگسالان شناخته می‌شود. زنان تقریباً سه برابر بیشتر از مردان مبتلا می‌شوند. به طور کلی، دیستونی‌های کانونی در رده دیستونی اولیه (ایدیوپاتیک) طبقه‌بندی می‌شوند و ارثی نیستند.
دیستونی سگمنتال
دیستونی سگمنتال دو یا چند قسمت از بدن را که مجاور یا نزدیک به یکدیگر هستند، تحت تأثیر قرار می‌دهد. تا ۳۰ درصد از افراد مبتلا به دیستونی کانونی در مناطق مجاور محل اولیه دچار اسپاسم می‌شوند. نوع متداول دیستونی سگمنتال پلک‌ها، فک، دهان و پایین صورت را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
انواع دیگر دیستونی شامل چند کانونی است که شامل درگیری دو یا چند قسمت از بدن در مناطق دور از یکدیگر است. همی‌دیستونی، که در آن نیمی از بدن تحت تأثیر قرار میگیرد و دیستونی تعمیم یافته، که با درگیری پا شروع می‌شود، اما به طور کلی به یک یا چند منطقه اضافی از بدن گسترش می‌یابد؛ هستند.
طبقه بندی دیستونی بر اساس سن
- شروع در کودکی – ۰ تا ۱۲ سالگی
- شروع در نوجوانی – سن ۱۳ تا ۲۰ سال
- شروع در بزرگسالی – بزرگتر از ۲۰ سال
نوبت دهی اینترنتی آسا سلامت متخصص مغز و اعصاب اصفهان
مطالب پیشنهادی :
درمان علائم بیماری نوروفیبروماتوز